De meeste planten hebben de bestuiver nodig om stuifmeel te verzamelen, maar in West-Australië en delen van Azië wacht een inheems kruid op nietsvermoedende insecten die op de bloem landen op zoek naar zijn nectar. Op precies het juiste moment steekt een knuppel met lange steel onder de bloembladen uit en slaat stuifmeel op het bezoekende insect.
Klinkt als een scène uit een sciencefictionfilm? De ster is de trigger plant (Stylidium graminifolium). Wat is een triggerplant en wat doet de triggerplant precies? Lees verder voor meer informatie over hoe de plant zijn vreemde bestuivingsritueel uitvoert.
Plantbestuiving activeren
Meer dan 150 soorten van de trigger-happy planten bevinden zich in het zuidwesten van West-Australië, de grootste concentratie van de fascinerende bloemen, goed voor 70 procent van de trigger-planten wereldwijd.
De knots, of kolom zoals het wordt genoemd, gevonden op de triggerplant, bevat zowel de mannelijke als de vrouwelijke reproductieve delen (meeldraad en stigma). Wanneer de bestuiver landt, spelen de meeldraden en stempels om de beurt de hoofdrol. Als het insect al stuifmeel van een ander draagt Stylidium, het vrouwelijke deel kan het accepteren, en voila, de bestuiving is voltooid.
Het kolommechanisme wordt geactiveerd door het drukverschil wanneer een bestuiver op de bloem landt, waardoor een fysiologische verandering ontstaat die de kolom naar het insect stuurt terwijl de meeldraad of het stigma zijn werk doet. Extreem gevoelig voor aanraking, voltooit de kolom zijn missie in slechts 15 milliseconden. Het duurt enkele minuten tot een half uur voordat de trigger wordt gereset, afhankelijk van de temperatuur en de specifieke soort. Koelere temperaturen lijken overeen te komen met langzamere bewegingen.
De bloemarm is precies in zijn doel. Verschillende soorten treffen verschillende delen van het insect en consequent. Wetenschappers zeggen dat dit helpt om zelfbestuiving of hybridisatie tussen de soorten te voorkomen.
Aanvullende informatie over triggerinstallaties
Triggerplanten gedijen in verschillende habitats, waaronder grasvlaktes, rotsachtige hellingen, bossen en langs kreken. De soorten S. graminifolium, die in heel Australië voorkomt, kan een breder scala aan habitats verdragen, omdat het gewend is aan grotere diversiteit. Triggerplanten afkomstig uit West-Australië zijn meestal winterhard tot -1 tot -2 graden Celsius (28 tot 30 F.).
Bepaalde soorten kunnen worden gekweekt in het grootste deel van het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten tot in het noorden van New York City of Seattle. Kweek triggerplanten in een vochtig medium dat arm is aan voedingsstoffen. Vermijd het verstoren van de wortels voor gezondere planten.
