Bij het onderzoeken van plantenbehoeften wordt vaak gesuggereerd dat u plant in rijke, goed doorlatende grond. Deze instructies gaan zelden in detail over wat precies 'rijk en goed doorlatend' is. Als we kijken naar onze bodemkwaliteit, richten we ons meestal op de textuur van de vaste deeltjes. Zijn ze bijvoorbeeld zanderig, leemachtig of kleiachtig? Het zijn echter de ruimtes tussen deze bodemdeeltjes, de holtes of poriën, die meestal de kwaliteit van de bodem zelf bepalen. Dus wat maakt de bodem poreus? Klik hier voor informatie over de porositeit van de grond.
Informatie over bodemporositeit
Bodemporositeit, of bodemporieruimte, zijn de kleine holtes tussen gronddeeltjes. In heide grond zijn deze poriën groot en overvloedig genoeg om water, zuurstof en voedingsstoffen vast te houden die planten via hun wortels moeten opnemen. Bodemporositeit valt meestal in een van de drie categorieën: microporiën, macroporiën of bioporiën.
Deze drie categorieën beschrijven de grootte van de poriën en helpen ons de doorlatendheid en het waterhoudend vermogen van de bodem te begrijpen. Water en voedingsstoffen in macroporiën gaan bijvoorbeeld sneller verloren door de zwaartekracht, terwijl de zeer kleine ruimtes van microporiën niet zo worden aangetast door de zwaartekracht en water en voedingsstoffen langer vasthouden.
De porositeit van de bodem wordt beïnvloed door de textuur van de bodemdeeltjes, de bodemstructuur, de bodemverdichting en de hoeveelheid organisch materiaal. Grond met een fijne structuur kan meer water vasthouden dan grond met een grove structuur. Zo hebben slib- en kleigronden een fijnere textuur en submicroporositeit; daarom kunnen ze meer water vasthouden dan grove zandgronden, die grotere macroporiën hebben.
Zowel fijn gestructureerde bodems met microporiën als grove bodems met macroporiën kunnen ook grote holten bevatten die bekend staan als bioporiën. Bioporiën zijn de ruimtes tussen bodemdeeltjes die ontstaan door regenwormen, andere insecten of rottende plantenwortels. Deze grotere holtes kunnen de snelheid verhogen waarmee water en voedingsstoffen de bodem doordringen.
Wat maakt de bodem poreus?
Hoewel de kleine microporiën van kleigrond water en voedingsstoffen langer kunnen vasthouden dan zandgrond, zijn de poriën zelf vaak te klein voor de plantenwortels om ze goed te kunnen opnemen. Zuurstof, een ander belangrijk element dat nodig is in de bodemporiën voor een goede plantengroei, kan ook moeilijk doordringen in kleigronden. Bovendien hebben verdichte bodems een kleinere porieruimte om het nodige water, zuurstof en voedingsstoffen vast te houden die nodig zijn voor de ontwikkeling van planten.
Dit maakt het belangrijk om te weten hoe je poreuze grond in de tuin kunt krijgen als je een gezondere plantengroei wilt. Dus hoe kunnen we een gezonde poreuze grond creëren als we ons bevinden met kleiachtige of verdichte grond? Meestal is dit zo eenvoudig als het grondig mengen van organisch materiaal zoals veenmos of tuingips om de bodemporositeit te vergroten.
Wanneer bijvoorbeeld tuingips of ander losmakend organisch materiaal in kleigrond wordt gemengd, kan de porieruimte tussen gronddeeltjes worden geopend, waardoor het water en de voedingsstoffen die in de kleine microporiën zijn vastgelopen, worden ontgrendeld en zuurstof de grond kan binnendringen.
